Một trong những điều thú vị nhất mà toàn cầu hóa đã mang lại cho chúng ta chính là cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm các nền văn hóa khác nhau. Hầu hết các nền văn hóa đều có vô số kiến thức cổ xưa mà chúng ta có thể khám phá thông qua du lịch và mạng xã hội. Có thể bạn đã nghe qua thuật ngữ Omakase, Kaiseki và Teppanyaki, đây là những trải nghiệm ẩm thực của giới thượng lưu Nhật Bản được phát triển và sáng tạo từ các nguyên liệu cao cấp. Cùng Tenku tìm hiểu những tinh hoa độc đáo của ẩm thực giới thượng lưu Nhật Bản nhé!
1 Omakase – ẩm thực giới thượng lưu Nhật Bản nổi tiếng thế giới.
Omakase (tiếng Nhật :お任せ, phiên âm: o-makase) được dùng trong nhà hàng có nghĩa là “Tôi sẽ giao phó cho bạn” (xuất phát từ tiếng Nhật “giao phó: 任せる: makaseru). Omakase được sử dụng nhiều khi dùng bữa tại các nhà hàng Nhật Bản, nơi thực khách để đầu bếp lựa chọn và phục vụ các nguyên liệu theo mùa. Omakase thường được phục vụ tại quán sushi, bữa ăn do đầu bếp lựa chọn dựa trên những nguyên liệu tươi ngon nhất và chất lượng cao nhất hiện có. Truyền thống ẩm thực này rất được tôn trọng ở Nhật Bản và đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới nhờ nhấn mạnh vào chất lượng của từng món ăn, sự sáng tạo của người đầu bếp và trở thành trào lưu ẩm thực của giới thượng lưu Nhật Bản.
Omakase đã tồn tại trong nhiều thế kỷ, khái niệm này bắt nguồn từ thời Edo (1603-1868) ở Nhật Bản, khi các đầu bếp sushi bắt đầu phục vụ cho khách hàng những nguyên liệu tươi và ngon nhất của họ. Ý tưởng là mang đến cho thực khách cơ hội nếm thử nhiều hương vị và kết cấu khác nhau, đồng thời thể hiện kỹ năng nấu nướng của đầu bếp. Theo thời gian, Omakase đã phát triển để không chỉ bao gồm sushi mà còn có nhiều món ăn đa dạng, bao gồm sashimi, tempura và các món ăn truyền thống khác của Nhật Bản.
Thay vì tự gọi món và miêu tả về khẩu vị, sở thích cá nhân, chúng ta chỉ việc quan sát, chờ đợi để nhận được món ăn từ tay đầu bếp và thưởng thức bằng sự tin tưởng tuyệt đối. Nguyên tắc hàng đầu khi thưởng thức Omakase chính là: không gọi món, không hỏi giá, không kén cá chọn canh. Khi thưởng thức ẩm thực theo phong cách này, khách hàng sẽ có mong đợi vào sự sáng tạo của đầu bếp và nhà hàng sẽ gây bất ngờ trong khâu lựa chọn nguyên liệu, quá trình thưởng thức món ăn cũng được ví như đang tận hưởng một buổi trình diễn nghệ thuật ẩm thực.
Ngày nay, Omakase – một trải nghiệm ẩm thực của giới thượng lưu phổ biến trên khắp thế giới nhưng nó vẫn có nguồn gốc sâu xa từ truyền thống Nhật Bản. Một bữa ăn Sushi Omakase điển hình có thể bao gồm từ 10 đến 20 món, mỗi món đều được đầu bếp lựa chọn và chuẩn bị cẩn thận. Tất cả những điều này khiến Omakase trở thành khoảnh khắc ăn uống thân mật, cao cấp mà mọi người nên trải nghiệm một lần.
2 Kaiseki
Với sự chuẩn bị tỉ mỉ và trình bày trang nhã, ẩm thực Kaiseki Nhật Bản đại diện cho tinh hoa ẩm thực cao cấp của Nhật Bản. Bất kỳ người thích ăn uống thực sự nào cũng sẽ thiếu sót nếu chưa từng trải nghiệm hương vị, kết cấu và hình ảnh thú vị theo mùa mà bữa ăn Kaiseki tinh tế này mang lại. Kaiseki là một bữa yến tiệc truyền thống của Nhật Bản bao gồm nhiều món ăn được chuẩn bị công phu, cầu kỳ, trình bày như tác phẩm nghệ thuật bằng các nguyên liệu ẩm thực ngon nhất theo mùa, nhưng qua nhiều thế kỷ, truyền thống ẩm thực này dần trở thành đỉnh cao của ẩm thực cao cấp Nhật Bản.
Ẩm thực Kaiseki là một bữa ăn theo thực đơn cố định do đầu bếp chọn để làm nổi bật chủ đề theo mùa nào thức nấy, chẳng hạn như vào thời điểm mùa Xuân thì Kaiseki sẽ được phát triển và sáng tạo bằng hình ảnh vạn vật đang chớm nở, mùa của loài hoa anh đào nở rộ. Những chủ đề như vậy, đều bắt nguồn từ thiên nhiên, làm nổi bật chất lượng vượt trội của các thành phần tự nhiên được sử dụng theo mùa. Bữa ăn Kaiseki của Nhật Bản tượng trưng cho trải nghiệm ăn uống trang trọng của ẩm thực giới thượng lưu, đặc trưng bởi bầu không khí yên tĩnh với ánh sáng dịu nhẹ và cách bài trí trang nhã.
Đối với mọi người, Kaiseki dường như chỉ đơn giản là một bữa tối với nhiều món kiểu Nhật được sáng tạo từ những món ăn được bày biện đẹp mắt. Nhưng Kaiseki còn nhiều ý nghĩa hơn thế nữa, bởi trong bữa ăn đã được chuẩn bị tỉ mỉ, phục vụ tinh tế, đậm nét truyền thống văn hoá Nhật và trở thành bữa ăn thường xuyên được lựa chọn dùng bữa trong ẩm thực giới thượng lưu. Đối với những người phát triển và sáng tạo trong nền ẩm thực cao cấp này, Kaiseki còn là hiện thân của “omotenashi”, có nghĩa là “lòng hiếu khách hết lòng”. Nguyên lý trung tâm của nó là truyền tải sự tôn trọng, khiến thực khách cảm nhận được sự đối đãi đặc biệt và thực sự thoải mái. Điều này có nghĩa là các đầu bếp luôn nỗ lực để đạt được sự xuất sắc trong từng chi tiết.
Kaiseki (懐石) – còn được gọi là “kaiseki-ryōri” (懐石料理), và Kaiseki bao hàm 2 ý nghĩa trong tiếng Nhật:
- Ý nghĩa đầu tiên có nghĩa là “đá ở trong lòng”, có nguồn gốc từ câu chuyện về các nhà sư thường đặt một hòn đá nóng ở trước bụng để xoa dịu tâm trí và tiếp tục thiền định dù đang đói.
- Ý nghĩa thứ hai là “bữa ăn trước trà đạo”. Thưởng thức bữa ăn kaiseki trước khi tham gia trà đạo. Kaiseki theo truyền thống là một bữa ăn nhẹ trước khi thưởng thức trà đạo do người Nhật không thể thưởng thức được hương vị của trà khi họ đang đói.
3 Teppanyaki
Nghệ thuật nấu nướng Teppanyaki bắt đầu từ khoảng 200 năm trước ở Nhật Bản. Vào những năm 1900, với những bữa ăn được các gia đình chuẩn bị trên một chiếc bếp nướng nhỏ. Vỉ nướng teppan phẳng, chắc chắn, kiểu dáng vỉ nướng và được làm nóng bằng khí propan. Từ “Teppanyaki” được xây dựng dựa trên hai tên khác nhau là “teppan”, có nghĩa là “đĩa sắt hoặc vỉ nướng”, và “yaki” có nghĩa là “món nướng hoặc luộc”. Nhìn chung, nó giống như “nướng hoặc nấu trên vỉ nướng”.
Ở Nhật Bản, Teppanyaki cũng được dùng để nói về một số món ăn được chế biến trên vỉ nướng, như Yakisoba (mì xào) hoặc Monjayaki (một loại bột có nhiều thành phần với kết cấu phô mai tan chảy). Teppanyaki tuy là một phong cách nấu ăn nhưng lại mang tính biểu diễn nhiều hơn, và trên thực tế, đó là sự kết hợp giữa kỹ thuật nấu ăn cổ xưa của Nhật Bản và nghệ thuật trình diễn hiện đại.
Nấu món Teppanyaki, giống như hầu hết các kỹ thuật nấu ăn của Nhật Bản, là một món ăn cực kỳ ngon và tốt cho sức khỏe, bởi vì bạn có thể nấu với ít chất béo và nhiều hương vị. Đối với món Teppanyaki kiểu Nhật, nguyên liệu thường được sử dụng là Yakisoba, bắp cải và thịt hoặc hải sản thái lát. Chúng được nấu bằng dầu thực vật, mỡ động vật hoặc kết hợp cả hai loại. Nhiều nhà hàng Teppanyaki ở Nhật Bản phục vụ món thịt bò Kobe đắt tiền với chất lượng hàng đầu.
Bạn không thể có một bữa ăn ngon nếu không có đầu bếp khéo léo! Vai trò của đầu bếp Teppanyaki là then chốt trong việc tạo ra trải nghiệm ăn uống khó quên. Những đầu bếp này không chỉ đơn thuần là đầu bếp, họ là những nghệ sĩ biểu diễn điêu luyện, biến sân khấu ẩm thực thành hiện thực. Họ trải qua quá trình đào tạo nghiêm ngặt, mài giũa sự khéo léo với dao, độ chính xác khi nướng và nghệ thuật trình bày. Không chỉ có năng khiếu ẩm thực, các đầu bếp Teppanyaki còn là những nghệ sĩ giải trí, thu hút thực khách bằng sự tinh tế lôi cuốn, sự hài hước và nghệ thuật trình diễn quyến rũ. Khi họ nấu các nguyên liệu đến mức hoàn hảo trước mắt bạn, họ dàn dựng một màn trình diễn liền mạch, biến mọi âm thanh xèo xèo, lật và xèo xèo trở thành một phần của cảnh tượng ăn uống.
Kết
Bài viết trên, Tenku đã giới thiệu đến bạn những tinh hoa của ẩm thực giới thượng lưu Nhật. Nếu có cơ hội, hãy tự thưởng cho mình một chuyến phiêu lưu ẩm thực đáng nhớ và khám phá hương vị tinh tế của ẩm thực Nhật thượng lưu.
