Tết Đoan Ngọ là một trong những dịp lễ quan trọng của nền văn hóa Á Đông, được kỷ niệm mỗi năm vào ngày 5 tháng 5 âm lịch. Được xem là bước chuyển giao của mùa xuân sang mùa hè, Tết Đoan Ngọ còn mang nhiều ý nghĩa về loại trừ tà ma, bệnh tật và xui xẻo, cũng như đem lại sức khỏe và may mắn cho cả gia đình. Trong bài viết này, hãy cùng Tenku khám phá sự khác biệt trong cách mừng mùng 5 tháng 5 giữa Việt Nam và Nhật Bản nhé!
1. Tết Đoan Ngọ là ngày gì? Nguồn gốc ngày Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ, hay còn gọi là Tết Trùng Nguyên, là ngày lễ truyền thống tốt đẹp của người dân Việt Nam và nhiều quốc gia trong khu vực Á Đông. Trong tín ngưỡng dân gian của ông bà ta, vào ngày này, các loại côn trùng như rắn, côn trùng độc hại sẽ rất mạnh mẽ và nguy hiểm. Chính vì thế, mùng 5 tháng 5 là thời điểm con người dùng nhiều biện pháp loại trừ những chất gây hại, giúp tinh thần và sức khỏe con người được thanh tẩy và mạnh mẽ. Tết Đoan Ngọ cũng được coi là cơ hội để cầu nguyện cho mùa hè trọn vẹn và mùa màng bội thu.
2. Phong tục mừng Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam
2.1. Những món ăn thường thấy vào mùng 5/5
Bánh Tro (Bánh nếp lá chuối)
Bánh tro là một trong những món ăn không thể thiếu trong ngày lễ giữa năm của người Việt. Bánh được làm từ gạo nếp trộn với nước cốt dừa, sau đó được gói trong lá chuối và hấp chín. Mỗi chiếc bánh tro thơm ngon, béo ngậy, mang đậm hương vị đặc trưng của gạo nếp và cốt dừa.
Bánh Ú (Bánh dày nhân đậu xanh)
Bánh ú là một món ăn quen thuộc khác được chuẩn bị chung cùng bánh tro. Bánh được làm từ bột nếp và nhân bên trong thường là đậu xanh. Bánh dẻo tròn, mềm mại, và thường được bọc trong lá chuối trước khi hấp chín.
Chè Trôi Nước
Chè Trôi Nước là loại chè không thể vắng mặt trong bữa tiệc Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam. Món này được làm từ bột gạo nếp tạo thành những viên nhỏ tròn có nhân đậu xanh hoặc hạt sen. Sau khi hấp chín, chè trôi nước sẽ nằm trong chén nước đường hoặc nước cốt dừa, tạo thành món ăn ngọt ngào và mát lạnh.
2.2. Các hoạt động diễn ra trong Tết Đoan Ngọ
Cúng bái tổ tiên
Vào ngày này, gia đình sẽ làm mâm cơm cúng tổ tiên để tưởng nhớ và tri ân người thân, tiền bối đã qua đời. Đây được xem là một phần không thể thiếu trong các nghi lễ tâm linh tại đây, đặc biệt trong các dịp lễ truyền thống như Tết Đoan Ngọ.
Thả hoa đèn
Một trong những hoạt động nhiều người yêu thích là thả hoa đèn trên sông. Những chiếc hoa đèn sáng lung linh trên bề mặt sông tạo nên một cảnh quan lãng mạn và huyền bí, đồng thời cũng là cách để tri ân và ghi nhớ linh hồn đã ra đi.
Tắm lá
Một tập tục phổ biến thường thấy là tắm lá, nơi mọi người sử dụng nước ngâm lá trầu, lá xoài hoặc các loại lá khác để tắm, tin rằng điều này sẽ loại bỏ bệnh tật và mang lại sức khỏe và may mắn.
Tụ họp gia đình kỉ niệm dịp lễ đặc biệt tại Tenku Sky 67
Cuối cùng, Tết Đoan Ngọ chính là dịp để gia đình tụ họp, sum họp bên nhau để tận hưởng không khí ấm áp và thắt chặt tình cảm gia đình. Để ngày lễ càng thêm ấm cúng và đặc biệt, hãy để Tenku phục vụ bạn bữa tiệc Kaiseki hoành tráng đậm hơi thở 4 mùa của xứ Phù Tang.
Dưới bàn tay lành nghề của đội ngũ đầu bếp Nhật tài hoa, những nguyên liệu quý hiếm nổi tiếng như bò Wagyu quốc bảo, Cua Tuyết bổ dưỡng, Heo Iberico lừng danh… trở thành các mỹ thực tinh xảo và công phu tựa kiệt tác nghệ thuật đặc sắc. Không chỉ gây ấn tượng bằng thức ngon tinh hoa, không gian đậm thiết kế Nhật sang trọng cùng phong cách phục vụ tận tình, chu toàn sẽ giúp hành trình khám phá ẩm thực xứ hoa anh đào của bạn và gia đình thêm thăng hoa, ý nghĩa.
3. Phong tục mừng Tết Đoan Ngọ tại Nhật Bản
3.1. Biểu tượng văn hóa đặc trưng cho mùng 5/5
Với cái tên Tango no Sekku, mùng 5 tháng 5 âm lịch là một ngày lễ quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Dịp này được gọi là “Lễ Thơm” hoặc “Lễ Cánh Buồm” và chính là ngày để chúc phúc, bảo vệ trẻ em.
Cờ cá chép (Koinobori) – Biểu tượng đặc trưng nhất của Tết Đoan Ngọ
Những chiếc cờ hình cá chép màu sắc tươi trẻ thường được treo lên các cột, cây hoặc trên mái nhà. Mỗi con cá đại diện cho một thành viên trong gia đình và tượng trưng cho sức mạnh, sự kiên nhẫn và may mắn.
Cây hoa cúc (Kiku)
Cây hoa cúc cũng là một biểu tượng phổ biến trong Tết Đoan Ngọ Nhật Bản. Hoa cúc được coi là biểu tượng của sự mạnh mẽ, dũng mãnh và sự trường thọ. Các bó hoa cúc thường được trưng bày tại các lễ hội và sự kiện trong ngày lễ Tango no Sekku.
Lá đỏ (Shobu)
Lá đỏ, hay Shobu, là một loại cây cỏ có lá màu đỏ thường được sử dụng trong trang trí trong Tết Đoan Ngọ. Lá đỏ tượng trưng cho sự mạnh mẽ và sức khỏe, và thường được treo trên cửa nhà hoặc trưng bày trong nhà vào dịp này.
3.2. Những món ăn truyền thống xuất hiện ngày tết 5/5
Chimaki (ちまき)
Chimaki là một món ăn truyền thống trong dịp Tết Đoan Ngọ ở Nhật Bản. Đây là loại cơm gói trong lá tre hoặc lá chuối, kết hợp với các loại nguyên liệu như thịt heo, thịt gà, hoặc các loại đậu. Sau khi hấp chín, Chimaki có mùi thơm dễ chịu của lá tre và hương vị đậm đà đặc trưng của nhân bên trong.
Kashiwa Mochi (かしわもち)
Kashiwa Mochi là món bánh Mochi truyền thống được làm từ gạo nếp, nhân bên trong là nước đường hoặc đậu đỏ, bên ngoài bọc bằng lá sồi tươi. Bánh sẽ được thưởng thức vào mùa hè, nhất là trong dịp Tết Đoan Ngọ, và được coi là biểu tượng của sức khỏe và may mắn.
Sekihan (赤飯)
Sekihan là một món ăn quen thuộc xuất hiện trong hầu hết các dịp lễ quan trọng ở Nhật Bản, bao gồm cả Tết Đoan Ngọ. Đây là cơm nếp đỏ được nấu chung với đậu đỏ, tạo nên một màu đỏ rực rỡ và hương vị đặc biệt. Sekihan thường được coi là biểu tượng của may mắn và thành công.
Kết
Là một dịp lễ quan trọng trong nền văn hóa Á Đông, Tết Đoan Ngọ ở mỗi quốc gia lại có những phong tục và món ăn truyền thống riêng biệt. Dù là Chimaki, Kashiwa Mochi ở Nhật Bản, hay bánh tro, bánh ú ở Việt Nam, mỗi món ăn đều mang trong mình những giá trị văn hóa sâu sắc và ý nghĩa tinh thần đặc biệt trong lòng người dân.
